11UY0021-4 Otomotiv Mekanikçisi (Rev 04 12.09.2018)

 

Ulusal Yeterlilikte hangi birimler var?

Otomotiv Mekanikçisi mesleğinde aşağıdaki meslek birimleri öngörülmektedir;

  • 11UY0021-4/A1: İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre ve Kalite
  • 11UY0021-4/B1: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri
  • 11UY0021-4/B3: Vites Kutusu Sistemi Bakım Onarımı
  • 11UY0021-4/B5: Ağır Ticari Araçlarda Özel İşlemler
  • 11UY0021-4/B6: Yol Testi

 

A1 birimi zorunlu olup, B birimleri seçmeli olup en az birine başvuru yapılmalıdır.

 

Otomotiv Mekanikçisi belgesi için Teorik ve Performans Sınavlarından başarılı olmak gereklidir.

 

Teorik Sınavlar Hakkında Gerekli Bilgiler

Teorik sınavlar 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınavlar şeklindedir. Yanlışlar doğruyu götürmez ve tüm sorular eşit puanlıdır. Soru başına ortalama 1,5 dakika süre verilmektedir.

 

A1: İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre ve Kalite

A1 meslek birimi için aşağıdaki konu başlıklarını kapsayan 25 çoktan seçmeli soru sorulmakta olup bu birim için geçme notu 60 puandır.

A1 Birimi Teorik Sınav Konuları aşağıdaki şekildedir;

No

Bilgi İfadesi (BG)

BG.1

İş sağlığı ve güvenliği konusundaki normları listeler.

BG.2

Yapılan işe uygun kişisel koruyucu donanımları sıralar.

BG.3

Çalışma yerinin ve ekipmanların düzenli tutulması konusundaki kuralları sıralar.

BG.4

İş sağlığı ve güvenliği koruma ve müdahale araçlarını sıralar.

BG.5

İş sağlığı ve güvenliği koruma ve müdahale araçlarının kullanım özelliklerini listeler.

BG.6

Yapılan çalışmaya uygun uyarı işaret ve levhalarını sıralar.

BG.7

Gerçekleştirdiği iş ile ilgili tehlike ve riskleri listeler.

BG.8

Risk   faktörlerinin   azaltılmasına   yönelik   alınacak önlemleri açıklar.

BG.9

Tehlike oluşturabilecek durumları sıralar.

BG.10

Anında giderilemeyecek türden tehlikeli durumlarla iletişime geçilmesi gereken ilgili kurumları eşleştirir.

BG.11

Makine    ve    yapılan    işleme    özel    acil    durum prosedürlerini listeler.

BG.12

Acil durumlarda çıkış veya kaçış prosedürlerini sıralar.

BG.13

Gerçekleştirilen   işlemler  ile  ilgili   çevresel   etkileri açıklar.

BG.14

Dönüştürülebilen malzemeleri sıralar.

BG.15

Dönüştürülebilen malzemelerin ayırım ve sınıflamasını açıklar.

BG.16

Tehlikeli ve zararlı atıkları sıralar.

BG.17

Tehlikeli  ve  zararlı  atıkların,  diğer  malzemelerden ayrıştırılması esaslarını listeler.

BG.18

Yanıcı  ve  parlayıcı  malzemelerin  güvenli  depolama gerekliliklerini açıklar.

BG.19

Dökülme   ve   sızıntılara   karşı   kullanılacak   uygun donanım, malzeme ve ekipmanı sıralar.

BG.20

İşletme kaynaklarını tasarruflu ve verimli bir şekilde kullanımı esaslarını açıklar.

BG.21

Kullandığı  donanıma  ilişkin  koruyucu  ve  önleyici bakım işlemlerini sıralar.

BG.22

Talimatlarda  yer  alan  kalite  sistemi  gerekliliklerini listeler.

BG.23

Uygulamada izin verilen tolerans ve sapmaları sıralar.

BG.24

Operasyon  bazında  çalışmaların  kalite  standartlarını tanımlar.

BG.25

Çalışma sırasında ortaya çıkabilecek hata ve arızaları sıralar.

 

B1: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri birimi teorik sınavı

Birim için aşağıdaki konu başlıklarını kapsayan 40 çoktan seçmeli soru sorulmakta olup bu birim için geçme notu 60 puandır.

Teorik Sınav Konuları aşağıdaki şekildedir;

No

Bilgi İfadesi (BG)

BG.1

Müşterinin sorun ve şikâyetleri için oluşturulacak formların içeriklerini açıklar.

BG.2

Belirlenen bakım işlemleri için gerekli yedek parça ve sarf malzemeleri sıralar.

BG.3

Kullanılacak alet, araç ve gereçleri sıralar.

BG.4

Bakım, onarım yapılacak olan aracın donanım yapısı ve motoruna ilişkin teknik şemaların içeriğini açıklar.

BG.5

Araçlarda uygulanacak olan onarım sırasını belirler.

BG.6

Periyodik bakımda talimatların içeriğini açıklar.

BG.7

Aracı   konumlandırırken   dikkat   edilmesi   gereken güvenlik unsurlarını sıralar.

BG.8

Yağ ve yağ filtresinin özelliklerini açıklar.

BG.9

Yağ ve yağ filtresinin değişim işlemlerini açıklar.

BG.10

Bujilerin çeşitlerine göre özelliklerini sıralar.

BG.11

Supap çeşitlerine göre özelliklerini sıralar.

BG.12

Supap boşluk ayarını nasıl yapılacağını açıklar.

BG.13

Zaman    ayar    mekanizmasının    çeşitlerine    göre özelliklerini açıklar.

BG.14

Zaman    ayar    mekanizmasının    değiştirilmesi    ve ayarının nasıl yapılacağını açıklar.

BG.15

Zaman   ayar   gergi   tertibatının   özelliklerini   ve kontrollerini açıklar.

BG.16

Egzoz    sistemi    elemanlarının    çeşitlerine    göre özelliklerini açıklar.

BG.17

Egzoz  dumanının   rengine   göre   arıza   sebeplerini açıklar.

BG.18

Hava    ve    polen    filtrelerinin    çeşitlerine    göre özelliklerini açıklar.

BG.19

Motor     üzerindeki     kayışların     çeşitlerine     göre özelliklerini açıklar.

BG.20

Kayış   gerginlik   ayarlarının   yapılması   ile   ilgili işlemleri açıklar.

BG.21

Motorun   şasi   ve   diğer   tüm   bileşenlerle   olan bağlantılarını sıralar.

BG.22

Motorun  uygun  konumlarından  bağlayarak  askıya alma işlemlerinin aşamalarını açıklar.

BG.23

Benzinli yakıt sistemi elemanlarının çeşitlerine göre özelliklerini açıklar.

BG.24

Dizel  yakıt  sistemi  elemanlarının  çeşitlerine  göre özelliklerini açıklar.

BG.25

Yakıt sisteminde yapılan ayar ve kontrolleri sıralar.

BG.26

Soğutma  sisteminin  elemanlarının  çeşitlerine  göre özelliklerini açıklar.

BG.27

Soğutma   sistemi   arıza   ve   onarım   yöntemlerini açıklar.

BG.28

Vites kutusu yağı değişim ve kontrol işlemlerini açıklar.

BG.29

Vites   kutusunun   araçtan   sökülmesini   gerektiren durumları açıklar.

BG.30

Vites   kutusunun   araçtan   sökülme    yöntemlerini açıklar.

BG.31

Diferansiyel yağının değişim ve kontrol işlemlerini açıklar.

BG.32

Diferansiyelin araçtan sökülme yöntemlerini açıklar.

BG.33

Debriyaj sisteminde meydana gelen arızaları sıralar.

BG.34

Güç aktarma organları elemanlarına göre özelliklerini açıklar.

BG.35

Fren sisteminin çeşitlerine göre özelliklerini açıklar.

BG.36

Fren  sisteminde  ve  elemanlarında  meydana  gelen arızaları açıklar.

BG.37

Lastik ve jant özelliklerini açıklar.

BG.38

Direksiyon  sisteminin  çeşitlerine  göre  özelliklerini açıklar.

BG.39

Direksiyon  sisteminde  ve  elemanlarında  meydana gelen arızaları açıklar.

BG.40

Süspansiyon sisteminin çeşitlerine göre özelliklerini açıklar.

BG.41

Süspansiyon sisteminde ve elemanlarında meydana gelen arızaları açıklar

 

 

B3: Vites Kutusunun Bakım Onarımı birimi teorik sınavı

Birim için aşağıdaki konu başlıklarını kapsayan 10 çoktan seçmeli soru sorulmakta olup bu birim için geçme notu 60 puandır.

Teorik Sınav Konuları aşağıdaki şekildedir;

No

Bilgi İfadesi (BG)

BG.1

Taşıtlarda kullanılan vites kutusu çeşitlerini sıralar.

BG.2

Vites kutularında meydana gelen arıza ve onarım yöntemlerini açıklar.

BG.3

Planet  dişli  sisteminin  çalışmasını,  arızalarını  ve yapılan kontrolleri sıralar.

BG.4

Kavrama   gurubunun   çalışmasını,   arızalarını   ve yapılan kontrolleri sıralar.

BG.5

Diferansiyelin  çalışmasını,  arızalarını  ve  yapılan kontrolleri sıralar.

BG.6

Diferansiyel  ayna  ve  mahruti  dişlilerinde  yapılan kontrolleri ve ayarları açıklar.

BG.7

Selenoidlerin  fiziki  ve  elektriki  kontrollerini  ve selenoidleri nasıl değiştirmesi gerektiğini açıklar.

BG.8

Valf   gövdesini    nasıl   demontaj/montaj    etmesi gerektiğini açıklar.

BG.9

Mekanik valflerin  demontaj/montajını,  kontrolünü nasıl değiştirmesi gerektiğini açıklar.

BG.10

Selenoidlerin   nasıl   kontrol   ve   değiştirileceğini sıralar.

BG.11

Tork   konvertör   elemanlarında   yapılan   ayar   ve kontrolleri sıralar

 

 

B5: Ağır Ticari Araçlarda Özel İşlemler birimi teorik sınavı

Birim için aşağıdaki konu başlıklarını kapsayan 10 çoktan seçmeli soru sorulmakta olup bu birim için geçme notu 60 puandır.

Teorik Sınav Konuları aşağıdaki şekildedir;

No

Bilgi İfadesi (BG)

BG.1

Turboşarjın kontrollerini nasıl yapacağını sıralar.

BG.2

Turboşarjın nasıl değiştirilmesi gerektiğin açıklar.

BG.3

Ara   hava   soğutucusunu   sızdırmazlık   kontrollerini sıralar.

BG.4

Dizel partikül filtresini nasıl değiştirileceğini açıklar.

BG.5

Su ayırıcı filtresinin nasıl değiştirileceğini açıklar.

BG.6

Yüksek  püskürtme  basınçlı,  yeni  nesil  yakıt  sistem elemanlarının fiziki kontrollerini sıralar.

BG.7

Korozyon filtresinin nasıl değiştirileceğini açıklar.

BG.8

Şaft frenini nasıl değiştirileceğini açıklar.

BG.9

Havalı fren sistemi (Pnömatik devre) elemanlarını ve özeliklerini sıralar.

BG.10

Havalı  fren  sistemi  (Pnömatik  devre)  elemanlarının arıza, bakım ve onarım yöntemlerini sıralar.

BG.11

Ağır ticari araçlarda direksiyon sistem yağ filtresinin nasıl değiştirileceğini açıklar.

 

 

 

B6: Yol Testi birimi teorik sınavı

Birim için aşağıdaki konu başlıklarını kapsayan 10 çoktan seçmeli soru sorulmakta olup bu birim için geçme notu 60 puandır.

Teorik Sınav Konuları aşağıdaki şekildedir;

No

Bilgi İfadesi (BG)

BG.1

Aracı özel test parkuru veya güzergâhı belirlenmiş yola nasıl hazırlayacağını açıklar.

BG.2

Değişen yol, yük ve hız aralıklarında yapılacak olan yol testlerini açıklar.

BG.3

Yol testi sırasında aracın tüm mekanik aksamlarından gelen ses  ve  titreşimlerin kaynaklarını açıklar.

BG.4

Frenlenme   performansına   etki   eden   unsurları açıklar.

BG.5

Süspansiyon  ve  ön  düzene  etki  eden  unsurları açıklar.

BG.6

Arıza tespit amaçlı yol testi aşamalarını sıralar.

BG.7

Son kontrol amaçlı yol testi aşamalarını sıralar.

 

 

Performans Sınavları Hakkında Gerekli Bilgiler

Performans sınavları gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiş çalışma ortamlarında gerçekleştirilmektedir. Performans sınav süreleri her bir birim için yaklaşık 60 dakikadır. A1 birimi için ayrıca performans sınavı yapılmayacak olup A1 birimi performansı diğer birimlerin performans sınavları esnasında ölçülmektedir.

  • Seçmeli meslek birimleri için performans sınavı gerçekleştirilecek olup geçme notu 80 puandır.
  • Performans sınavlarında geçme notunun yanı sıra belirlenmiş kritik işlem adımlarının başarılması şartı da bulunmaktadır. Kritik işlem adımını yapmayan bir aday sınavdan 90 puan almış olsa dahi başarısız sayılır.

 

Performans sınavları gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiş çalışma ortamlarında gerçekleştirilmektedir. Performans sınav süreleri her bir birim için yaklaşık 60 dakikadır. A1 birimi için ayrıca performans sınavı yapılmayacak olup A1 birimi performansı diğer birimlerin performans sınavları esnasında ölçülmektedir.

B1: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri birimi teorik sınavı

Meslek birimi için aşağıdaki işlem basamaklarını kapsayan performans sınavı yapılacak olup, aşağıdaki işlem basamaklarını içeren sınav senaryosu gerçekleştirilecektir.  Geçme notu 100 üzerinden 80 olmakla birlikte aşağıdaki işlem basamaklarından * ile gösterilen kritik işlem adımlarının mutlaka başarılması gerekmektedir.

Performans Sınavı İşlem Adımları aşağıdaki şekildedir;

No

Beceri Yetkinlik (BY)

BY.1

İş emrini inceleyerek araçtaki bakım ve arıza işlem planını yapar.

BY.2

Belirlenen bakım işlemleri için gerekli yedek parça ve sarf malzemeyi temin eder.

BY.3

Kullanılacak alet, araç ve gereçleri hazırlar.

BY.4

Bakım,   onarım  yapılacak  olan   aracın   donanım yapısı ve motoruna ilişkin teknik şemaları inceler.

*BY.5

Aracı    çalışma    ortamına    güvenli    bir    şekilde yerleştirir.

BY.6

Bakım    onarım    yapılacak    olan    aracın    ilgili kısımlarına gerekli olan koruyucu örtüleri serer.

BY.7

Motor yağını uygun şekilde boşaltır.

BY.8

Yağ filtresini uygun aparatla söker.

BY.9

Sızdırmazlık   elemanlarını   kontrol   ederek   yağ filtresini takar.

BY.10

Motora uygun özellik ve miktarda yağ doldurur.

BY.11

Yağ  seviye  çubuğundaki  referans  çizgilere  göre motor yağ seviyesini kontrol eder.

BY.12

Buji(leri)/enjektörleri sökerek değiştirir.

BY.13

Hava filtrelerini araçtan sökerek değiştirir.

BY.14

Motor  üzerindeki  yardımcı  ekipmanlarına  hareket veren kayış(ları) değiştirir.

BY.15

Yakıt basınç hattındaki filtreyi değiştirir.

BY.16

Yakıt    deposunda    ve    yakıt    sevk    borularında sızdırmazlık kontrolü yapar.

BY.17

Yakıt pompasının ve enjektörlerinin fiziki ve sızıntı kontrolünü yapar.

BY.18

Motor soğutma sıvısını boşaltarak uygun miktarda motora doldurup havasını alır.

BY.19

Motor  soğutma  sıvısı  seviye  ve  yoğunluğunun referans değerlere uygunluğunu kontrol eder.

BY.20

Soğutma       sistemindeki       bağlantı       boruları, hortumları, bağlantı elemanlarını kontrol eder.

BY.21

Termostatı kontrol ederek değiştirir.

BY.22

Vites kutusu yağını boşaltarak uygun miktarda ve cinste yağı doldurur.

BY.23

Vites kutusu yağ seviyesini kontrol eder.

BY.24

Vites  kolunun  viteslere  uygun  geçip  geçmediğini kontrol eder.

BY.25

Diferansiyel yağını boşaltarak uygun  miktarda ve cinste yağı doldurur.

BY.26

Diferansiyel yağ seviyesini kontrol eder.

BY.27

Güç   aktarma   organlarının   bağlantı   ve   elastik elemanlarının boşluk kontrollerini yapar/sıkar.

BY.28

Debriyaj  kavrama  noktası  ve  pedal  boşluğunu kontrol eder.

BY.29

Debriyaj    setindeki    (baskı,    balata    ve    bilya) kontrolünü yapar.

BY.30

Aks    körüğünün    fiziki    kontrollerini    yaparak değiştirir.

BY.31

Fren sistemindeki boru, hortum ve bağlantılarının fiziki durumlarını, sızdırma ve kaçaklarını kontrol eder.

BY.32

Fren disk/kampana ve balatalarını kontrol ederek balataları değiştirir.

BY.33

Fren hidroliğinin seviyesini kontrol ederek uygun hidrolik ile tamamlar.

BY.34

Fren sisteminin havasını alır.

BY.35

Araç    lastiklerinin    diş    derinliklerini    standart değerlere göre uygunluğunu ölçer.

BY.36

Direksiyon    hidrolik    yağ    pompasını    ve    yağ seviyesini kontrol ederek tamamlar.

BY.37

Direksiyon mili ve mafsalları ile rot bağlantılarını kontrol ederek sıkar.

BY.38

Tekerlek ve süspansiyon sisteminin yay, amortisör, viraj  (denge)  çubuğu  ve  salıncaklarını  kontrol ederek sıkar.

BY.39

Amortisör(lerin)  fiziki  durumunu,  sistemdeki  yağ kaçaklarını kontrol ederek değiştirir.

BY.40

Rot  ve  rotillerin  fiziki  durumunu  ve  boşluklarını kontrol ederek sıkar.

BY.41

Rot(ların) fiziki durumunu ve boşluklarını kontrol ederek değiştirir.

BY.42

Periyodik bakım sonrası göstergedeki ikaz ışıklarını siler.

BY.43

Yaptığı işlerle ilgili formları doldurur.

*BY.44

Gerçekleştirdiği işlerde İSG kurallarını uygular.

*BY.45

Gerçekleştirdiği  işlerde  çevre  koruma  önlemlerini uygular.

*BY.46

Gerçekleştirdiği    işlerde    kalite    gerekliliklerini uygular.

 

B3: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri birimi teorik sınavı

Meslek birimi için aşağıdaki işlem basamaklarını kapsayan performans sınavı yapılacak olup, aşağıdaki işlem basamaklarını içeren sınav senaryosu gerçekleştirilecektir.  Geçme notu 100 üzerinden 80 olmakla birlikte aşağıdaki işlem basamaklarından * ile gösterilen kritik işlem adımlarının mutlaka başarılması gerekmektedir.

Performans Sınavı İşlem Adımları aşağıdaki şekildedir;

No

Beceri Yetkinlik (BY)

BY.1

Onarım süresini belirler.

 BY.2

Vites    kutusunu    uygun    temizleme    sıvısı    ile

temizleyerek fiziki kontrolleri yapar.

BY.3

Vites kutusunun yağını boşaltır.

BY.4

Vites kutusu muhafaza kapağını söker/takar.

BY.5

Sekromençlerin kontrolünü yaparak değiştirir.

 BY.6

 Vites dişlilerinin kontrollerini yaparak değiştirir.

 BY.7

Hilal    çatalları    ve    manşon    kontrolu    yaparak değiştirir.

BY.8

Mil, burç, yatak kontrollerini yaparak değiştirir.

BY.9

Rulman ve segman kontrollerini yaparak değiştirir.

 BY.10

Soket   ve   soket   bağlantılarını   kontrol   ederek değiştirir.

 BY.11

Vites kutusunun yağını doldurarak filtre değişimini yapar.

BY.12

Uygun temizleme sıvısı ile parçaları temizler.

 BY.13

Yağ miktarını ölçerek uygun özellikte ve miktarda yağı tamamlar/değiştirir.

*BY.14

Gerçekleştirdiği işlerde İSG kurallarını uygular.

 *BY.15

Gerçekleştirdiği  işlerde  çevre  koruma  önlemlerini

uygular.

 *BY.16

Gerçekleştirdiği    işlerde    kalite    gerekliliklerini

uygular.

 

 

B5: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri birimi teorik sınavı

Meslek birimi için aşağıdaki işlem basamaklarını kapsayan performans sınavı yapılacak olup, aşağıdaki işlem basamaklarını içeren sınav senaryosu gerçekleştirilecektir.  Geçme notu 100 üzerinden 80 olmakla birlikte aşağıdaki işlem basamaklarından * ile gösterilen kritik işlem adımlarının mutlaka başarılması gerekmektedir.

Performans Sınavı İşlem Adımları aşağıdaki şekildedir;

No

Beceri Yetkinlik (BY)

BY.1

Ara hava soğutucusunu sızdırmazlık kontrollerini yapar.

BY.2

Dizel partikül filtresini değiştirir.

BY.3

Su ayırıcı filtresini sökerek filtreyi değiştirir.

BY.4

Yüksek püskürtme basınçlı, yeni nesil yakıt sistem elemanlarının fiziki kontrollerini yapar.

BY.5

Korozyon filtresini sökerek filtreyi değiştirir.

BY.6

AdBlue filtresini değiştirir.

BY.7

Şaft frenini kontrol eder.

BY.8

Pnömatik devre (hava) kurutucu filtreyi değiştirir.

BY.9

Pnömatik devre (hava) tüplerinden su ve tortuyu boşaltır.

BY.10

Direksiyon sistemi yağ filtresini değiştirir.

*BY.11

Gerçekleştirdiği işlerde İSG kurallarını uygular.

*BY.12

Gerçekleştirdiği   işlerde   çevre   koruma   önlemlerini uygular.

*BY.13

Gerçekleştirdiği işlerde kalite gerekliliklerini uygular.

 

B6: Yol Testi birimi teorik sınavı

Meslek birimi için aşağıdaki işlem basamaklarını kapsayan performans sınavı yapılacak olup, aşağıdaki işlem basamaklarını içeren sınav senaryosu gerçekleştirilecektir.  Geçme notu 100 üzerinden 80 olmakla birlikte aşağıdaki işlem basamaklarından * ile gösterilen kritik işlem adımlarının mutlaka başarılması gerekmektedir.

Performans Sınavı İşlem Adımları aşağıdaki şekildedir;

No

Beceri Yetkinlik (BY)

*BY.1

Aracı özel test parkuru veya güzergâhı belirlenmiş yola alır.

BY.2

Amaca uygun yol, yük ve hız aralıklarında araca yol testi uygular.

BY.3

Yol testi sırasında aracın tüm mekanik aksamlarından gelen ses ve titreşimleri tespit eder.

BY.4

Aracın frenlenme performansını test eder.

BY.5

Süspansiyon ve ön düzen parçalarının kontrollerini yapar.

BY.6

Güç aktarma organlarındaki parçaların kontrollerini yapar.

BY.7

Yol testi sırasında karşılaştığı  arıza ve aksaklıkları ilgili formlara işler.

*BY.8

Gerçekleştirdiği işlerde İSG kurallarını uygular.

*BY.9

Gerçekleştirdiği  işlerde  çevre  koruma  önlemlerini uygular.

 *BY.10

Gerçekleştirdiği işlerde kalite gerekliliklerini uygular.

 

Belgelendirme Sınavları konusunda yukarıda verilen sınav içerikleri 11UY0021-4 Kod Numarasına sahip – Otomotiv Mekanikçisi (Rev 04 12.09.2018) ulusal yeterliliğinden alınmıştır.

Belgelendirme hizmetlerimiz ile ilgili ayrıntılı bilgiye www.universalbelgelendirme.com veya 0 216 540 10 01 numaralı telefonumuzdan ulaşabilirsiniz.