11UY0020-5 Otomotiv Elektromekanikçisi (Rev 04 12.09.2018)
Ulusal Yeterlilikte hangi birimler var?
Otomotiv Elektromekanikçisi mesleğinde aşağıdaki meslek birimleri öngörülmektedir;
- 11UY0020-5/A1: İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre ve Kalite
- 11UY0020-5/A2: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri
- 11UY0020-5/B1: Yol Testi
A1 ve A2 birimleri zorunlu, B1 birimi seçmelidir.
Otomotiv Elektromekanikçisi belgesi için Teorik ve Performans Sınavlarından başarılı olmak gereklidir.
Teorik Sınavlar Hakkında Gerekli Bilgiler
Teorik sınavlar 4 seçenekli çoktan seçmeli yazılı sınavlar şeklindedir. Yanlışlar doğruyu götürmez ve tüm sorular eşit puanlıdır. Soru başına ortalama 1,5 dakika süre verilmektedir.
A1: İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre ve Kalite birimi
A1 meslek birimi için aşağıdaki konu başlıklarını kapsayan 25 çoktan seçmeli soru sorulmakta olup bu birim için geçme notu 60 puandır.
A1 Birimi Teorik Sınav Konuları aşağıdaki şekildedir;
No |
Bilgi İfadesi (BG) |
BG.1 |
İş sağlığı ve güvenliği konusundaki normları listeler. |
BG.2 |
Yapılan işe uygun kişisel koruyucu donanımları sıralar. |
BG.3 |
Çalışma yerinin ve ekipmanların düzenli tutulması konusundaki kuralları sıralar. |
BG.4 |
İş sağlığı ve güvenliği koruma ve müdahale araçlarını sıralar. |
BG.5 |
İş sağlığı ve güvenliği koruma ve müdahale araçlarının kullanım özelliklerini listeler. |
BG.6 |
Yapılan çalışmaya uygun uyarı işaret ve levhalarını sıralar. |
BG.7 |
Gerçekleştirdiği iş ile ilgili tehlike ve riskleri listeler. |
BG.8 |
Risk faktörlerinin azaltılmasına yönelik alınacak önlemleri açıklar. |
BG.9 |
Tehlike oluşturabilecek durumları sıralar. |
BG.10 |
Anında giderilemeyecek türden tehlikeli durumlarla iletişime geçilmesi gereken ilgili kurumları eşleştirir. |
BG.11 |
Makine ve yapılan işleme özel acil durum prosedürlerini listeler. |
BG.12 |
Acil durumlarda çıkış veya kaçış prosedürlerini sıralar. |
BG.13 |
Gerçekleştirilen işlemler ile ilgili çevresel etkileri açıklar. |
BG.14 |
Dönüştürülebilen malzemeleri sıralar. |
BG.15 |
Dönüştürülebilen malzemelerin ayırım ve sınıflamasını açıklar. |
BG.16 |
Tehlikeli ve zararlı atıkları sıralar. |
BG.17 |
Tehlikeli ve zararlı atıkların, diğer malzemelerden ayrıştırılması esaslarını listeler. |
BG.18 |
Yanıcı ve parlayıcı malzemelerin güvenli depolama gerekliliklerini açıklar. |
BG.19 |
Dökülme ve sızıntılara karşı kullanılacak uygun donanım, malzeme ve ekipmanı sıralar. |
BG.20 |
İşletme kaynaklarını tasarruflu ve verimli bir şekilde kullanımı esaslarını açıklar. |
BG.21 |
Kullandığı donanıma ilişkin koruyucu ve önleyici bakım işlemlerini sıralar. |
BG.22 |
Talimatlarda yer alan kalite sistemi gerekliliklerini listeler. |
BG.23 |
Uygulamada izin verilen tolerans ve sapmaları sıralar. |
BG.24 |
Operasyon bazında çalışmaların kalite standartlarını tanımlar. |
BG.25 |
Çalışma sırasında ortaya çıkabilecek hata ve arızaları sıralar. |
A2: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri birimi
Birim için aşağıdaki konu başlıklarını kapsayan 50 çoktan seçmeli soru sorulmakta olup bu birim için geçme notu 70 puandır.
Teorik Sınav Konuları aşağıdaki şekildedir;
No |
Bilgi İfadesi (BG) |
BG.1 |
Müşterinin sorun ve şikâyetleri için oluşturulacak formların içeriklerini açıklar. |
BG.2 |
Belirlenen bakım işlemleri için gerekli yedek parça ve sarf malzemeleri sıralar. |
BG.3 |
Bakım, onarım yapılacak olan aracın donanım yapısını açıklar. |
BG.4 |
Bakım, onarım yapılacak olan aracın motoruna ilişkin teknik şemaların içeriğini açıklar. |
BG.5 |
Araçlarda uygulanacak olan onarım sırasını belirler. |
BG.6 |
Periyodik bakımda talimatların içeriğini açıklar. |
BG.7 |
Aracı konumlandırırken dikkat edilmesi gereken güvenlilik unsurlarını sıralar. |
BG.8 |
Kullanılacak alet, araç ve gereçleri sıralar. |
BG.9 |
Araç Tanılama (diagnos) tekniğinin temel prensiplerini sıralar. |
BG.10 |
CAN BUS haberleşme hattı özelliklerini ve elemanlarını sıralar. |
BG.11 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile soğutma sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.12 |
Motor işletim sisteminin özelliklerini açıklar. |
BG.13 |
Araç yönetim elemanlarının özelliklerini açıklar. |
BG.14 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile ateşleme sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.15 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile yakıt sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.16 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile egzoz sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.17 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile vites kutusu sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.18 |
Aktif-pasif güvenlik sistemlerinin elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.19 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile Direksiyon sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.20 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile Süspansiyon sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.21 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile Marş sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.22 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile Şarj sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.23 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile Aydınlatma ve ikaz sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.24 |
Tanılama (diagnostik) cihazı ile Konfor sistemi elemanlarının, kontrol ve arıza bulma yöntemlerini sıralar. |
BG.25 |
Araç üzerindeki sistemlerde, Tanılama (diagnostik) cihazı ile tespit edilen hataları yorumlama ve silme yöntemlerini sıralar. |
BG.26 |
Algılayıcı (sensör) elemanların özelliklerini sıralar. |
BG.27 |
Uygulayıcı (actuator) elemanların özelliklerini sıralar. |
BG.28 |
Yağ ve yağ filtresinin özelliklerini açıklar. |
BG.29 |
Bujilerin çeşitlerine göre özelliklerini sıralar. |
BG.30 |
Supap çeşitlerine göre özelliklerini sıralar. |
BG.31 |
Supap boşluk ayarını nasıl yapılacağını açıklar. |
BG.32 |
Zaman ayar mekanizmasının çeşitlerine göre özelliklerini açıklar. |
BG.33 |
Zaman ayar mekanizmasının değiştirilmesi ve ayarının nasıl yapılacağını açıklar. |
BG.34 |
Egzoz sistemi elemanlarının çeşitlerine göre özelliklerini açıklar. |
BG.35 |
Egzoz dumanının rengine göre arıza sebeplerini açıklar. |
BG.36 |
Motor üzerindeki kayışların çeşitlerine göre özelliklerini açıklar. |
BG.37 |
Motorun uygun konumlarından bağlayarak askıya alma işlemlerinin aşamalarını açıklar. |
BG.38 |
Benzinli yakıt sistemi elemanlarının çeşitlerine göre özelliklerini açıklar. |
BG.39 |
Dizel yakıt sistemi elemanlarının çeşitlerine göre özelliklerini açıklar. |
BG.40 |
Soğutma sisteminin elemanlarının çeşitlerine göre özelliklerini açıklar. |
BG.41 |
Vites kutusunun araçtan sökülmesini gerektiren durumları açıklar. |
BG.42 |
Diferansiyelin araçtan sökülme yöntemlerini açıklar. |
BG.43 |
Debriyaj sisteminde meydana gelen arızaları sıralar. |
BG.44 |
Fren sisteminin çeşitlerine göre özelliklerini açıklar. |
BG.45 |
Lastik ve jant özelliklerini açıklar. |
BG.46 |
Direksiyon sisteminin özelliklerini açıklar. |
BG.47 |
Direksiyon sisteminin arızalarını açıklar. |
BG.48 |
Direksiyon hidrolik yağ pompasını ve yağ seviyesini nasıl kontrol edeceğini açıklar. |
BG.49 |
Süspansiyon sisteminin özelliklerini açıklar. |
BG.50 |
Süspansiyon sisteminin arızalarını açıklar. |
B1: Yol Testi birimi teorik sınavı
Birim için aşağıdaki konu başlıklarını kapsayan 10 çoktan seçmeli soru sorulmakta olup bu birim için geçme notu 60 puandır.
Teorik Sınav Konuları aşağıdaki şekildedir;
No |
Bilgi İfadesi (BG) |
BG.1 |
Aracı özel test parkuru veya güzergâhı belirlenmiş yola nasıl hazırlayacağını açıklar. |
BG.2 |
Değişen yol, yük ve hız aralıklarında yapılacak olan yol testlerini açıklar. |
BG.3 |
Yol testi sırasında aracın tüm mekanik aksamlarından gelen ses ve titreşimlerin kaynaklarını açıklar. |
BG.4 |
Frenlenme performansına etki eden unsurları açıklar. |
BG.5 |
Süspansiyona etki eden unsurları açıklar. |
BG.6 |
Ön düzene etki eden unsurları açıklar. |
BG.7 |
Arıza tespit amaçlı yol testi aşamalarını sıralar. |
BG.8 |
Son kontrol amaçlı yol testi aşamalarını sıralar. |
Performans Sınavları Hakkında Gerekli Bilgiler
Performans sınavları gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiş çalışma ortamlarında gerçekleştirilmektedir. Performans sınav süreleri her bir birim için yaklaşık 60 dakikadır. A1 birimi için ayrıca performans sınavı yapılmayacak olup A1 birimi performansı diğer birimlerin performans sınavları esnasında ölçülmektedir.
- Seçmeli meslek birimleri için performans sınavı gerçekleştirilecek olup geçme notu 80 puandır.
- Performans sınavlarında geçme notunun yanı sıra belirlenmiş kritik işlem adımlarının başarılması şartı da bulunmaktadır. Kritik işlem adımını yapmayan bir aday sınavdan 90 puan almış olsa dahi başarısız sayılır.
Performans sınavları gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiş çalışma ortamlarında gerçekleştirilmektedir. Performans sınav süreleri her bir birim için yaklaşık 60 dakikadır. A1 birimi için ayrıca performans sınavı yapılmayacak olup A1 birimi performansı diğer birimlerin performans sınavları esnasında ölçülmektedir.
A2: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri
Meslek birimi için aşağıdaki işlem basamaklarını kapsayan performans sınavı yapılacak olup, aşağıdaki işlem basamaklarını içeren sınav senaryosu gerçekleştirilecektir. Geçme notu 100 üzerinden 80 olmakla birlikte aşağıdaki işlem basamaklarından * ile gösterilen kritik işlem adımlarının mutlaka başarılması gerekmektedir.
Performans Sınavı İşlem Adımları aşağıdaki şekildedir;
No |
Beceri Yetkinlik (BY) |
BY.1 |
İş emrini inceler. |
*BY.2 |
Aracı çalışma ortamına güvenli bir şekilde yerleştirir. |
BY.3 |
Bakım onarım yapılacak olan aracın ilgili kısımlarına gerekli olan koruyucu örtüleri serer. |
BY.4 |
Bakım, onarım yapılacak aracın donanım yapısı ve motoruna ilişkin bilgileri inceler. |
BY.5 |
Kullanılacak alet, araç ve gereçleri hazırlar. |
BY.6 |
Tanılama (diagnostik) test cihazını araca bağlayarak araç bilgilerini cihaza tanımlar. |
BY.7 |
Tanılama (diagnostik) test cihazı ile hata arama işlemi yapar. |
BY.8 |
Soğutma sistemi sensörlerinde meydana gelmiş arızayı tespit ederek arızayı giderir. |
BY.9 |
Ateşleme sistemi elemanlarının arızalarını tespit ederek onarır. |
BY.10 |
Yakıt sistemi sensörlerinde meydana gelmiş arızayı tespit ederek arızayı giderir. |
BY.11 |
Egzoz sistemi elemanlarında meydana gelmiş arızayı tespit ederek arızayı giderir. |
BY.12 |
Akünün boşta ve yükte ölçümlerini yapar. |
BY.13 |
Şarj gerilimini ve akımını ölçerek arıza tespiti yapar. |
BY.14 |
Aydınlatma ve ikaz sistemleri sensörlerinin arıza tespit eder/onarır. |
BY.15 |
Araç üzerindeki uygulayıcıları (actuator) tanılama (diagnostik) test cihazı ile çalıştırarak kontrol ve arıza tespitini yapar. |
BY.16 |
Tespit edilen geçici hataları siler. |
BY.17 |
Uygulayıcı(lar)nın (actuator) tanılama (diagnostik) test cihazı ile tanıtma (adaptasyon) işlemini yapar. |
BY.18 |
Tanılama (diagnostik) test cihazı ile tespit ettiği arızaları gidererek sistemden siler. |
BY.19 |
Motor yağını uygun şekilde boşaltır. |
BY.20 |
Yağ filtresini uygun aparatla söker. |
BY.21 |
Sızdırmazlık elemanlarını kontrol ederek yağ filtresini takar. |
BY.22 |
Motora uygun özellik ve miktarda yağ doldurur. |
BY.23 |
Yağ seviye çubuğundaki referans çizgilere göre motor yağ seviyesini kontrol eder. |
BY.24 |
Buji(leri)/enjektörleri sökerek değiştirir. |
BY.25 |
Hava filtrelerini araçtan sökerek değiştirir. |
BY.26 |
Motor üzerindeki yardımcı ekipmanlarına hareket veren kayış(ları) değiştirir. |
BY.27 |
Yakıt deposunda ve yakıt sevk borularında sızdırmazlık kontrolü yapar. |
BY.28 |
Yakıt pompasının ve enjektörlerinin fiziki ve sızıntı kontrolünü yapar. |
BY.29 |
Motor soğutma sıvısı seviye ve yoğunluğunun referans değerlere uygunluğunu kontrol ederek tamamlar. |
BY.30 |
Soğutma sistemindeki bağlantı boruları, hortumları, bağlantı elemanlarını kontrol eder. |
BY.31 |
Termostatı değiştirir. |
BY.32 |
Vites kutusu yağ seviyesini kontrol ederek ihtiyaç duyulan işlemi (tamamlama ya da değiştirme) yapar. |
BY.33 |
Vites kolunun viteslere uygun geçip geçmediğini kontrol eder. |
BY.34 |
Diferansiyel yağ seviyesini kontrol ederek ihtiyaç duyulan işlemi (tamamlama ya da değiştirme) yapar. |
BY.35 |
Güç aktarma organlarının bağlantı ve elastik elemanlarının boşluk kontrollerini yapar/sıkar. |
BY.36 |
Debriyaj kavrama noktasını kontrol eder. |
BY.37 |
Debriyaj setindeki (baskı, balata ve bilya) kontrolünü yapar. |
BY.38 |
Fren sistemindeki boru, hortum ve bağlantılarının fiziki durumlarını, sızdırma ve kaçaklarını kontrol eder. |
BY.39 |
Fren disk/kampana ve balatalarını kontrol ederek balataları değiştirir. |
BY.40 |
Fren hidroliğinin seviyesini kontrol ederek uygun hidrolik ile tamamlar. |
BY.41 |
Fren sisteminin havasını alır. |
BY.42 |
Araç lastiklerinin diş derinliklerini standart değerlere göre uygunluğunu ölçer. |
BY.43 |
Direksiyon mili ve mafsalları ile rot bağlantılarını kontrol ederek sıkar. |
BY.44 |
Tekerlek ve süspansiyon sisteminin yay, amortisör, viraj (denge) çubuğu ve salıncaklarını kontrol ederek sıkar. |
BY.45 |
Amortisör(lerin) fiziki durumunu ve yağ kaçaklarını kontrol eder. |
BY.46 |
Rot ve rotillerin fiziki durumunu ve boşluklarını kontrol ederek sıkar. |
BY.47 |
Rot ve rot başlarının fiziki durumunu ve boşluklarını kontrol ederek değiştirir. |
BY.48 |
Periyodik bakım sonrası göstergedeki ikaz ışıklarını siler. |
BY.49 |
Yaptığı işlerle ilgili formları doldurur. |
*BY.50 |
Gerçekleştirdiği işlerde İSG kurallarını uygular. |
*BY.51 |
Gerçekleştirdiği işlerde çevre koruma önlemlerini uygular. |
*BY.52 |
Gerçekleştirdiği işlerde kalite gerekliliklerini uygular. |
B1: Yol Testi birimi işlemleri
Meslek birimi için aşağıdaki işlem basamaklarını kapsayan performans sınavı yapılacak olup, aşağıdaki işlem basamaklarını içeren sınav senaryosu gerçekleştirilecektir. Geçme notu 100 üzerinden 80 olmakla birlikte aşağıdaki işlem basamaklarından * ile gösterilen kritik işlem adımlarının mutlaka başarılması gerekmektedir.
Performans Sınavı İşlem Adımları aşağıdaki şekildedir;
No |
Beceri Yetkinlik (BY) |
*BY.1 |
Aracı özel test parkuru veya güzergâhı belirlenmiş yola alır. |
BY.2 |
Amaca uygun yol, yük ve hız aralıklarında araca yol testi uygular. |
BY.3 |
Yol testi sırasında aracın tüm mekanik aksamlarından gelen ses ve titreşimleri tespit eder. |
BY.4 |
Aracın frenlenme performansını test eder. |
BY.5 |
Süspansiyon ve ön düzen parçalarının kontrollerini yapar. |
BY.6 |
Güç aktarma organlarındaki parçaların kontrollerini yapar. |
BY.7 |
Yol testi sırasında karşılaştığı arıza ve aksaklıkları ilgili formlara işler. |
*BY.8 |
Gerçekleştirdiği işlerde İSG kurallarını uygular. |
*BY.9 |
Gerçekleştirdiği işlerde çevre koruma önlemlerini uygular. |
*BY.10 |
Gerçekleştirdiği işlerde kalite gerekliliklerini uygular. |
Belgelendirme Sınavları konusunda yukarıda verilen sınav içerikleri 11UY0020-5 Kod Numarasına sahip – Otomotiv Elektromekanikçisi (Rev 04 12.09.2018) ulusal yeterliliğinden alınmıştır.
Belgelendirme hizmetlerimiz ile ilgili ayrıntılı bilgiye www.universalbelgelendirme.com veya 0 216 540 10 01 numaralı telefonumuzdan ulaşabilirsiniz.